PBX، مخفف Private Branch Exchange، سیستم تجاری ارتباطات سازمانی است که تماس‌ها را هدایت می‌کند و سوئیچینگ بخش‌های مختلف درون سازمان‌ها را ممکن می‌سازد.حتماً در فیلم‌های قدیمی دیده ‎اید که فردی درون اتاقکی شلوغ و پر از سیم نشسته است و به صورت دستی به انتقال و ارتباط تماس‌ها می‌پردازد. شاید گمان کنید با تکنولوژی‌های امروزی، کار این فرد که برای نخستین بار به معنای امروزی کلمه اپراتور نامیده می‌شد، از رونق افتاده‌ است و دیگر خبری از آن اتاق‌های شلوغ و پر از سیم نیست. البته تمام این اتفاقات، امروز هم جریان‌ دارد. ارتباطات در سازمان‌های مختلف به مراتب گسترده‌تر شده‌اند و انتقال تماس‌ها با پیچیدگی بیشتری جریان دارد.‌ PBX وظیفه‌ اپراتورهای سابق را بر عهده دارد. اخیراً این سیستم‌ها با استفاده از بستر IP، به جای پروتکل‌های مخابراتی، اینترنت را به استخدام گرفته‌‌اند تا بتواند ارتباطات را تسهیل کند و IP-PBX ها را پدید آورده‌اند.

PBXها به این صورت‌اند که به جای این‌که برای هر کاربر خط تلفن (سرشماره) جداگانه تهیه شود، به کاربران این امکان را می‌دهند که از یک خط تلفن شهری به صورت مشترک استفاده کنند و تماس‌های داخلی رایگان برقرار کنند. PBX مانند PSTN (خطوط تلفن شهری) در مقیاس کوچک عمل می‌کند. سرویس تلفن طراحی شده برای یک گروه (برای مثال  کارمندان یک شرکت) است، بدون اینکه نیاز به خرید خط تلفن مستقل برای هر کاربر باشد. PBX می‌تواند یک راه‌حل سخت‌افزاری مانند تلفن سانترال باشد یا از روش‌های نرم‌افزاری روی بستر ویپ استفاده کند. در واقع PBX  یک شبکه تلفن خصوصی را راه‌اندازی می‌کند و خطوط شهری از طریق آن بین افراد به اشتراک گذاشته می‌شود.

IP PBX چیست؟

جایگزینی تدریجی خطوط مسی با اینترنت باعث شده است که پروتکل اینترنت (IP) به رایج ترین سیستم مورد استفاده در شرکت‌ها تبدیل شود. ارائه و مدیریت خدمات ارتباطی و صوتی سرویس IP PBX  بر اساس IP انجام می‌شود. یعنی تمامی امکانات و اطلاعات بر مبنای IP است که می تواند دایره‌ بزرگتری از خدمات و ابزارها را به همراه داشته باشد. در سیستم‌های تلفن جدید دیگر کیفیت مکالمات از آنالوگ خارج شده است و تمامی تماس ها به صورت دیجیتال و با کیفیت بالاتری انجام می‌شوند.

در حقیقت  IP PBX همان PBX است، با این تفاوت که IP PBX یک نرم افزار است که روی یک سیستم نصب می‌شود و به جای استفاده از خطوط آنالوگ از بستر شبکه برای برقراری تماس بین کارکنان استفاده می‌کند. IP PBX از تکنولوژی VoIP که به معنی انتقال صدا در بستر IP است، استفاده می‌کند. به این ترتیب تعداد محدودی خط تلفن PSTN میان تعداد نامحدودی کاربر  قابل توزیع است. IP PBX روش انعطاف پذیرتر و همچنین ارزان‌تری نسبت به PBX است درنتیجه برای رشد و توسعه‌ کسب و کارها راه‌حل کامل‌تری نسبت به مدل پیشین است.

Hosted PBX چیست؟

Hosted PBX راه حلی مبتنی بر رایانش ابری است. به این صورت که که کل سیستم تلفن سازمان توسط ارائه کننده‌ سرویس میزبانی می‌شود. تمام مسولیت‌های سخت افزاری، نرم افزاری و نگهداری بر عهده‌ ارائه کننده‌ سرویس است و بر خلاف مدل‌های قبلی که نیازمند سرمایه‌گذاری کلان برای خرید تجهیزات، نگهداری و آموزش مداوم است؛ این سرویس بدون نیاز به هیچ سخت افزار و یا نرم افزاری هزینه‌ها را به شدت کاهش می‌دهد. مشترک از ارائه کننده‌ سرویس، مرکز تلفن مجازی با ظرفیت مورد نیازش را دریافت می‌کند و به ازای آن به صورت ماهیانه، سالیانه و یا هر مدل توافقی دیگر، هزینه را پرداخت می‌نماید.

امروز یکی از محبوب‌ترین راه‌حل‌های ارتباطی برای کسب و کارها Hosted PBX است، زیرا هزینه‌ها را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد و محدودیت های PBX های سنتی را ندارد. همچنین به سرعت راه‌اندازی و در اختیار مشترک قرار می‌گیرد. سیستم‌های Hosted PBX یک راه حل نوین و مقرون به‌صرفه با ویژگی‌های متمایز برای بروز کردن راه‌های ارتباطی در داخل و خارج سازمان‌ها به شمار می‌آید.